gergedan (gravür) ne demek?

Gergedan,¹² Albrecht Dürer tarafından 1515 yılında yapılan bir gravür çalışmasıdır³. Resmin üzerinde bir tasvir bulunmaktadır ve bilinmeyen bir Hint sanatçı tarafından güldürü yazısı da yazılmıştır. Dürer karşısına bir Hint gergedanını alıp bu çalışmayı yapmadı, Roma İmparatorluğu zamanından beri görülmüş olan bu canlıyı betimlemek amacıyla gravürünü yaptı. 1515 yılı sonlarında dönemin Portekiz kralı I. Manuel, gergedanı hediye için X. Leo'ya gönderdi. Ama hediye yerine ulaşamadı, 1516 yılında gemi enkazı İtalya sahillerine vurdu. Bundan sonraki gergedan ise Abada adında, I. Sebastião'nun hükmünde getirildi. Abada, 1577 yılında getirilmişti. 1580 yılında II. Philip'e miras olarak kaldı⁴⁵.

Dürer'in gravürü, gergedanı tam olarak betimlememektedir. Gergedanı güçlü plakalar kaplamaktadır, gırtlağında da bu plakalar bulunmaktadır ve katı görünümlü göğsü bir zırh gibi görülmektedir, arka tarafı pullarla kaplıdır. Bunlar gerçekte gergedanların özellikleri değildir⁶. Bu anatomik yanlışlıklara rağmen Dürer'in gravürü Avrupa'da popüler oldu ve sonraki üç yüzyıl boyunca da kopyaları üretildi. 18. yüzyılın sonlarında asıl doğru gergedan temsili çalışması kabul gördü. Sonuçta bu gravürden esinlenerek birçok gergedan çalışması yapıldı, 18. Yüzyılda Clara adında bir gergedan birçok Avrupa bölgesinde gezdirildi ve temsili resimleri yapıldı. Dürer'in çalışması için "Hiçbir hayvan resmi sanatta bu kadar derin bir etki yaratmamıştır" denmiştir⁷.

Gergedan

20 Mayıs 1515 tarihinde bir Hint gergedanı, Uzak Doğu'dan Portekiz'in başkenti Lizbon'a getirildi. 1514 yılının başlarında Afonso de Albuquerque -Hint Portekiz kolonilerinin valisi- Gucerat hükümdarı II. Muzaffer'e elçiler göndermiştir. Diu adasında bir kale yaptırmak için izin istedi, uzlaşı sağlanamadı. Ancak ilişkilerin ilerlemesi için hediye alışverişi olmuştur, bu alışverişte gergedan da bulunuyordu⁸. İki taraf ta birbirine egzotik hayvanlar gönderdi, bu hayvanlar da hayvanat bahçesi'nde tutuluyordu. Hediye edilen gergedan da doğal olarak esaret altında tutuldu. Albuquerque bu gergedanı Portekiz'e göndermeye karar verdi, Guceratça Ganda ismiyle Ocem adındaki bir Hint sorumluya verdi ve Portekiz Kralı I. Manuel'e gönderdi. Nossa Senhora da Ajuda adındaki yelkenli ile ⁹ 15 Ocak 1515 tarihinde Goa'dan yola çıktılar¹⁰. Gemi Francisco Pereira Coutinho'nun kaptanlığındaydı¹¹, iki yolcu baharatların da bulunduğu gemi ile yolculuğu bitirdi.

Kaynakça

• Silvano A. Bedini, Papa'nın Fili (1997), ISBN 1-85754-277-0
• T. H. Clarke, Dürer'den Stubbs'a Gergedan: 1515 - 1799 (1986), ISBN 0-85667-322-6

Notlar

Orijinal kaynak: gergedan (gravür). Creative Commons Atıf-BenzerPaylaşım Lisansı ile paylaşılmıştır.

Footnotes

1. ↩
2. ↩

3. Bazı kaynaklar 1513 yılını da söyler (Bedini, s. 121) ↩

4. Clarke, II. Bölüm ↩

5. Madrid'teki bir caddenin adı Abada'dır (Bkz: 1 ve 2 (İspanyolca) ↩

6. Tarih ve Bilim Teorisi Grubu — Dürer'in Gergedanı , Campinas Devlet Üniversitesi - Brezilya (7 Temmuz 2011'de görüntülenmiştir) ↩

7. Clarke, s. 20 ↩

8. Bedini, s. 112 ↩

9. Clarke, s. 16 ↩

10. Bedini, s. 113 ↩

11. Alber Dürer'in Ünlü Gergedanının Tarihçesi (Portekizce) (8 Temmuz 2011 tarihinde görüntülenmiştir) ↩

Kategoriler